Klasy podatkowe w Niemczech, jak je zmienić?

Podatki są jednym z najważniejszych elementów, które wpływają na nasze codzienne życie. W każdym kraju istnieją różne systemy podatkowe, a Niemcy znane są z ich szczegółowych i skomplikowanych przepisów. Dlatego też, jeśli mieszkasz w Niemczech, zdecydowanie warto poznać kilka najważniejszych informacji na temat tutejszego systemu podatkowego. W poniższym artykule wyjaśnię wam m.in. czym są klasy podatkowe (die Steuerklassen) oraz kiedy można zmienić obecną klasę podatkową na bardziej korzystną.

Czym i jakie są klasy podatkowe w Niemczech?

Klasy podatkowe to system oceny podatkowej, który określa, jak wysokie podatki zapłacisz, będąc zatrudniony na podstawie umowy o pracę. W Niemczech istnieje 6 klas podatkowych, a każda z nich ma swoje cechy szczególne i przepisy. Nadawane są przez urząd skarbowy (das Finanzamt). Klasa podatkowa opiera się przede wszystkim na Twoim stanie cywilnym. Poniżej przedstawiam listę niemieckich klas podatkowych wraz z ich charakterystyką:

Klasa podatkowa 1 (Steuerklasse I)

Klasa podatkowa 1 przeznaczona jest dla osób, które są samotne (stan cywilny kawaler lub panna), rozwiedzione lub owdowiałe.

W tej klasie podatkowej kwota wolna od podatku wynosi 10.908 euro na rok. Jeżeli masz dziecko, kwota wolna podwyższy się o kolejne 8.952 euro (der Kinderfreibetrag).

Klasa podatkowa 2 (Steuerklasse II)

Klasa podatkowa 2 jest przeznaczona dla osób, które wychowują dziecko samotnie. Jeśli jesteś matką lub ojcem dziecka i nie mieszkasz wspólnie z partnerem, powinieneś być zaliczony do tej klasy podatkowej, gydż jest ona korzystniejsza od klasy 1.

W tej klasie podatkowej kwota wolna od podatku wynosi 10.908 euro na rok plus 8.952 euro na każde dziecko, jeśli jest ono w wieku poniżej 18 lat. Pod pewnymi warunkami o ulgę na dziecko można ubiegać się również do 25 roku życia. Osoby samotnie wychowujące dziecko mogą będąc na tej klasie podatkowe ubiegać się również o specjalną ulgę w wysokości dodatkowych 4.260 euro, które również będą zwolnione z podatku (Entlastungsbetrag für Alleinerziehende). Ulga ta jest zwiekszana o 240 euro na każde kolejne dziecko.

Klasa podatkowa 3 (Steuerklasse III) 

Klasa podatkowa 3 przeznaczona jest dla małżeństw bądź zarejstrownanych związków pratnerskich, w których nie wybrano czwartej klasy podatkowej. Jest ona polecana, gdy jedna osoba w związku zarabia znacząco więcej niż druga bądź gdy tylko jedna osoba w małżeństwie pracuje. Dzięki temu osoba z wyższym dochodem będzie miała znacząco wyższą kwotę wolną od podatku. Minusem jest to, że osoba z niższym dochodem będzie bardziej opodatkowana (musi mieć w tej konfiguracji klasę podatkową 5 a jej kwota wolna jest wliczana na poczet ulg małżonka na klasie 3).

W tej klasie podatkowej kwota wolna od podatku może wynosi 21.816 euro na rok + 8.952 euro na każde dziecko.

Klasa podatkowa 4 (Steuerklasse IV)

Klasa podatkowa 4 jest przeznaczona dla par, które zarabiają „mniej-więcej” tyle samo. Dzięki temu para będzie opodatkowana w ten sam sposób. Jeśli jedna osoba w małżeństwie ma czwartą klasę podatkową to druga jest również zobligowana do posiadania tej samej klasy.

W tej klasie podatkowej kwota wolna od podatku wynosi 10.908 euro (oczywiście osobno dla każdego małżona) oraz kolejne 4.476 euro na każde dziecko.

Klasa podatkowa 5 (Steuerklasse V)

W klasie podatkowej 5 nie ma ani ulgi podstawowej, ani ulgi na dzieci. Z tego powodu potrącenia od wynagrodzeń w tej klasie podatkowej są bardzo wysokie.

Klasa podatkowa 5 obowiązuje tylko w połączeniu z małżonkiem/małżonką, który/a również płaci podatek dochodowy i jest zakwalifikowany/a do klasy podatkowej 3.

Klasa podatkowa 6 (Steuerklasse VI)

Ta klasa jest najmniej korzystna ze wszystkich możliwych klas podatkowych. Tutaj pomija się wszystkie roczne ulgi podatkowe, co oznacza między innymi, że podatek musi być płacony od pierwszego euro.

Klasa podatkowa 6 jest przeznaczona dla pracowników, którzy mają dwa lub więcej miejsc pracy. Druga praca (jeśli przekracza limit dochodów z Minijob – 520 euro) i każda kolejna praca jest opodatkowana według klasy podatkowej 6. Główna praca będzie nadal opodatkowana według jednej z klas podatkowych od 1 do 5.

Kombinację klas podatkowych dla małżeństw i związków partnerskich

Po zawarciu związeku małżeńskiego lub partnerskiego możliwe są następujące klasy podatkowe w Niemczech:
– obie osoby otrzymują klasę podatkową 4 (optymalna gdy zarabia się tyle samo),
lub
– obie osoby otrzymują klasę podatkową 4 z tzw. faktorem* (optymalna gdy jest niewielka różnica w zarobkach),
lub
– następuje podział na klasy 3 i 5 (optymalna gdy różnica w zarobkach jest znacząca).
Zawierając związek małżeński lub partnerski każdy otrzymuje automatycznie klasę podatkową 4. Są jednak również sytuacje, w których zmiana klasy podatkowej na kombinację 3/5 lub 4/4 z faktorem może być korzystna. Wówczas o zmianę trzeba zazwyczaj wystąpić.
Aby wybrać najkorzystniejsze opodatkowanie dla konkretnej sytuacji życiowej polecam skorzystać z bezpłatnych kalkulatorów klas podatkowych.

*W klasie podatkowej 4 z tzw. faktorem opodatkowanie jest takie same jak w przypadku „zwykłej” klasy 4. Wysokość składek jest wtedy jednak bardziej precyzyjnie dostosowana do wynagrodzenia obu małżonków. Oznacza to, że ciężar podatkowy jest dzielony bardziej równomiernie, czyli osoba o niższym wynagrodzeniu płaci nieco mniejszy podatek dochodowy. Dzięki temu przy rozliczeniu podatku dochodowego nie ma żadnej dopłaty lub jest ona stosunkowo niewielka.

Jeśli chcesz się dowiedzieć więcej na temat formalności związanych z zawarciem małżeństwa na terenie RFN zapraszam do artykułu Jak wziąć ślub cywilny w Niemczech?

Jak zmienić klasę podatkową?

Aby zmienić klasę podatkową należy wypełnić i dostarczyć stosowny formularz do właściwego dla twojego miejsca zamieszkania urzędu skarbowego (das Finanzamt). Formularz w przypadku zawarcia małżeństwa zamieszczam tutaj. Jeśli chodzi o urząd skarbowy – odpowiedni dla twojego miejsca zamieszkania znajdziesz tutaj, wpisując swój kod pocztowy.

Mam nadzieję, że tym artykułem przybliżyłem Ci klasy podatkowe w Niemczech. W przypadku niejasności lub pytań zapraszam do sekcji komentarzy.